Blootstelling aan kwartsstof

Status: 
Overeenstemming tussen werknemers en werkgevers

Kwartsstof komt vrij bij het boren slijpen en zagen van steenachtige materialen.

Wees er ook op bedacht dat dus vegen, verplaatsen en storten van steenstof blootstelling veroorzaakt, en dat bij deze werkzaamheden het verstuiven van stof voorkomen moet worden.

 

De grenswaarde van kwartsstof is 0,075 mg/m3 bij een blootstelling TGG 8 uur. Deze waarde geldt voor respirabel vrij kristallijn silica. Zoek een grenswaarde | SER

 

Veel werkzaamheden met steen en beton leveren veel hogere concentraties op: (Volandis en TNO)

  • Vegen van steenstof geeft een 13 maal te hoge blootstelling.
  • Boren geeft een 33 maal te hoge blootstelling.
  • Frezen, schuren en slijpen geven een 200 maal te hoge blootstelling. 

 

Ook wanneer de werkzaamheden slechts enkele minuten per dag zouden plaatsvinden komt de blootstelling boven de grenswaarde en moeten de beheersmaatregelen worden toegepast.

 

Op de website Stofvrij werken van TNO, kunt u zoeken naar stofvrije gereedschappen. U kunt zoeken op branche, fabrikant en soort gereedschap maar ook op het aantal uren dat u veilig zonder bescherming met deze gereedschappen kunt werken. https://stofvrijwerken.tno.nl/

 

Overeenkomstig de arbeidshygiënische strategie, gelden de volgende beheersmaatregelen:

Gevaren moeten altijd bij de bron  worden aangepakt (niveau 1). Pas als dat niet mogelijk of niet voldoende is, worden aanvullende maatregelen genomen gericht op collectieve bescherming, technische maatregelen (niveau 2) en organisatorische maatregelen (niveau 3). Als dat nog steeds niet voldoende bescherming biedt, volgen maatregelen gericht op individuele bescherming (niveau 4) met als laatste stap het verstrekken van doeltreffende en passende persoonlijke beschermingsmiddelen.

Aan wettelijke verplichtingen aangegeven met  moet altijd worden voldaan.

 

Niveau 1 Bronmaatregelen: 
  • Maak gebruik van materielen die geen kwartsstof bevatten, zoals gipsblokken in plaats van cellenbetonblokken.
  • Voorkom bloostelling aan kwartstof, door producten op maat te kopen zodat zagen of slijpen op locatie niet noodzakelijk is.

 

Niveau 2 Technische maatregelen: 
  • Pas andere werkmethoden toe waarbij minder stof vrijkomt, knippen van materiaal in plaats van slijpen of zagen.
  • Pas bronafzuiging toe door toepassing van machines met ingebouwde afzuiging. https://stofvrijwerken.tno.nl/
  • Gebruik water ter voorkoming van stofvorming.
  • Toepassen van ruimteventilatie.

 

Niveau 3 Organisatorische maatregelen: 
  • Zorg dat geen andere werkzaamheden uitgevoerd worden in ruimten waar kwartsstof vrij kan komen.

 

Iedere werknemer die wordt of kan worden blootgesteld aan kwartsstof wordt in de gelegenheid gesteld om een arbeidsgezondheidskundig onderzoek (PAGO) te ondergaan: 

  • Vóór de aanvang van de blootstelling.
  • Wanneer blootstellig heeft plaatsgevonden.

 

Niveau 4 Individuele maatregelen en PBM: 
  • Gebruik adembescherming stoffilter P3.

 

Verplichte opleiding en instructie: 

De werkgever geeft voorlichting over:

  • De gevaren van kwartsstof.
  • De maatregelen om blootstelling te voorkomen.

 

Aanvullende registratieverplichting

Voor het werken met kankerverwekkende stoffen zoals respirabel kwartsstof geldt een aanvullende registratieverplichtingen. De werkgever moet het volgende vastleggen:

  • Een lijst van alle werknemers die worden blootgesteld aan kwartsstof.
  • Waarom kwarts wordt gebruikt en niet wordt vervangen door een minder schadelijke stof.
  • De algemene, preventieve maatregelen die genomen zijn om blootstelling te voorkomen.
  • De persoonlijke beschermingsmiddelen die de medewerkers gebruiken.